Ontwikkel standaardversies van ingewikkelde consumentenproducten als hypotheken, laat nieuwe partijen zoals kredietunies en buitenlandse banken tot de bancaire sector toe, voer de kapitaalratio’s van Basel III versneld in, verbied handel voor eigen rekening en beperk de gevolgen van een faillissement. Dit zijn de belangrijkste aanbevelingen die de Commissie Structuur Nederlandse Banken (Commissie-Wijffels) doet in het rapport Naar een dienstbaar en stabiel bankwezen.
De onafhankelijke Commissie-Wijffels heeft onderzocht hoe de dienstbaarheid en de stabiliteit van de Nederlandse banken en het bankwezen kunnen worden verbeterd. Dit is noodzakelijk omdat de kredietcrisis in 2008 heeft aangetoond dat zowel de dienstbaarheid als de stabiliteit onvoldoende waren.
De dienstverlening kan verbeteren door standaardversies van ingewikkelde consumentenproducten als hypotheken en individueel pensioensparen in te voeren. Hierdoor zijn ze makkelijker te vergelijken.
Om beter aan te kunnen sluiten bij de behoeftes van de samenleving is het belangrijk dat de bancaire sector divers en concurrerend is. Toetreding van kredietunies en buitenlandse banken moet bevorderd worden.
Om risico’s voor de burger en de samenleving te beperken, zijn stabielere banken en een stabieler bancair systeem nodig. Dit is te realiseren door de kapitaalratio’s van Basel III versneld in te voeren, namelijk op het moment dat het Europees toezicht op systeembanken ingaat. Ook zou er dan kritisch gekeken moeten worden naar de kwaliteit van de activa, eventueel gevolgd door gedwongen herkapitalisatie. Stevig gekapitaliseerde banken zijn een voorwaarde voor economisch herstel en voldoende kredietverlening.
Banken zouden geen risico’s meer mogen aangaan die geen verband houden met het bedienen van klanten, zoals handel voor eigen rekening. Verder moet er een scheidingsverplichting komen voor handelsactiviteiten van depositobanken als deze een bepaalde grens te boven gaan. Ook het overhevelen van hypothecaire kredieten naar institutionele beleggers en het maximeren van de norm voor hypothecaire kredietverstrekking dragen bij aan het beperken van het risicoprofiel van banken.
Een goed gestructureerd Europees regime moet bepalen hoe en in welke volgorde schuldeisers van failliete banken worden aangesproken. Ook moeten banken zo georganiseerd worden dat de systeemrelevante activiteiten kunnen worden afgescheiden en apart kunnen worden voortgezet. Er moet een resolutieautoriteit komen die zogenaamde afwikkelplannen opstelt en uitvoert.
Minister Dijsselbloem heeft toegezegd om de kabinetsreactie op het rapport van de Commissie Structuur Nederlandse banken zo snel mogelijk na het zomerreces bij de Tweede Kamer in te dienen. Deze kabinetsreactie zal ook zijn beleidsagenda voor de Nederlandse bankensector bevatten.
Ook in een aantal opleidingen van NIBE-SVV komt de structuur en werking van de banken aan bod: