De gevolgen van het overtreden van de bankierseed kunnen groot zijn. Dat maken 2 uitspraken die de Tuchtcommissie onlangs deed duidelijk.
Sinds 1 april 2015 moeten bankmedewerkers de bankierseed afleggen. Deze bankierseed is verplicht en meer dan alleen een morele verklaring. Iedere bankmedewerker valt na het afleggen van de eed automatisch onder het tuchtrecht. Wanneer een bankmedewerker de bankierseed overtreedt, kan de Tuchtcommissie hem een sanctie opleggen. En die sanctie kan zelfs een beroepsverbod zijn.
Op 10 maart 2017 heeft de Tuchtcommissie 2 uitspraken gepubliceerd, met zo’n beroepsverbod als sanctie:
Zaak 1: belangenverstrengeling (uitspraak 3508)
Een bankmedewerker heeft een zakelijke relatie met een klant. De bankmedewerker wil zijn privéwoning verbouwen. Hij besluit voor een lening geen geld van de bank zelf te lenen, maar van zijn klant. Het gaat om € 75.000. Hij zet daarbij zijn klant onder tijdsdruk, door de klant herhaaldelijk via sms te verzoeken om dit bedrag over te maken naar de notaris. De bankmedewerker vraagt vervolgens een collega om de opdracht uit te voeren. Die collega stelt dat dit niet zomaar kan. De overboeking lukt dan ook niet.
Deze zaak wordt vervolgens intern onderzocht. Daarop is de bankmedewerker op staande voet ontslagen. Bovendien heeft de bank een klacht ingediend tegen de (inmiddels ex-) medewerker bij de Stichting Tuchtrecht.
De bankmedewerker verdedigt zich door te stellen dat de klant van wie hij geld wilde lenen, geen nadeel heeft ondervonden. Enerzijds niet omdat de lening niet is doorgegaan, maar ook omdat de lening, als die wel was doorgegaan, een goede investering was voor deze klant. De lening was volgens hem onder zakelijke condities afgesproken.
De Tuchtcommissie oordeelt anders. De bankmedewerker heeft zich schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling. Daarmee heeft hij regels 1, 3 en 4 van de bankierseed geschonden. Als bankmedewerker met een zeer lange staat van dienst (29 jaar) had hij beter moeten weten. Bij het afleggen van de bankierseed is hij door de bank expliciet gewezen op de inhoud van de geldende regels.
Hoewel de bank een geldboete had geëist van € 1.500, meent de Tuchtcommissie dat dit onvoldoende recht zou doen aan de ernst van de overtreding. De straf is dat de medewerker een jaar lang niet werkzaam mag zijn in de bancaire sector.
Zaak 2: klantgegevens inzien (uitspraak 3540)
Een bankmedewerkster heeft frequent zonder zakelijke aanleiding rekeninggegevens bekeken van cliënten van de bank. Het ging daarbij om rekeninggegevens van de ex-vrouw van de huidige partner van de bankmedewerkster, de huidige partner van die ex-partner en haar minderjarige stiefzoon. Ook heeft zij rekeninggegevens bekeken van anderen, zoals familieleden, kennissen en buren.
Ze heeft bovendien informatie over enkele van deze klanten gedeeld met haar huidige partner (geen medewerker van de bank).
Toen deze gedragingen aan het licht kwamen, is ze ontslagen. De bank heeft het haar extra aangerekend dat ze een leidinggevende positie had en daarmee een voorbeeldfunctie hoort te vervullen. Bovendien had zij zelf haar bankzaken verplaatst naar een andere bank, opdat collega’s haar privégegevens niet konden inzien. Zij moet zich dus bewust zijn geweest van de ongewenstheid van haar gedrag.
De medewerkster verweert zich nog door te stellen dat ze enerzijds handelde omdat ze zich zorgen maakte over haar stiefzoon. Anderzijds beweerde ze dat het inzien van de andere klantgegevens wel een zakelijk doel diende, namelijk het genereren van leads voor haar medewerkers.
Deze verdediging hield echter geen stand bij de bank. En bij de Tuchtcommissie, waar de bank een klacht tegen haar indiende, vond de medewerkster ook geen gehoor.
De Tuchtcommissie rekent haar zwaar aan dat ze, ook nadat haar eigen partner had aangegeven dat ze moest stoppen met het inzien van privacygevoelige gegevens van derden, toch volhardde in dit gedrag. Haar verdediging werkt ook niet in haar voordeel. De bank stelt voor haar een boete op te leggen van € 500. Maar de Tuchtcommissie ziet haar gedragingen als een dermate grove schending van het vertrouwen dat consumenten in bankmedewerkers moeten kunnen hebben, dat ze zes maanden niet in de bancaire sector werkzaam mag zijn.
Meer uitspraken van de Tuchtcommissie
Meer over de bankierseed
Op 29 mei start bij NIBE-SVV de DSI Workshop ethiek. De workshop is gericht op het gedrag van financieel dienstverleners en de morele vraagstukken die bij hun werkzaamheden om de hoek komen kijken. Ook andere opleidingen van DSI staan stil bij integriteitsvraagstukken.
Daarnaast biedt NIBE-SVV diverse compliance-opleidingen die uitgebreid ingaan op dit onderwerp: