AFM komt met Beleidsregel incident Wft/BGfo

De AFM heeft op 30 juli de Beleidsregel incident Wft/BGfo ter consultatie aan de markt voorgelegd. De AFM wil zo van financiële ondernemingen horen of de beleidsregel tegemoetkomt aan de behoefte van de sector aan meer duidelijkheid over de invulling van het begrip ‘incident’. De AFM wil weten op welke punten de sector zich kan vinden en op welke punten niet. Ook zijn suggesties voor verbeteringen welkom. De consultatie loopt tot 11 september 2015.

Financiële ondernemingen zijn verplicht incidenten te melden aan de AFM. Deze verplichting is een open norm, met een globaal geformuleerd doel. Marktpartijen krijgen de ruimte om zelf te bepalen op welke wijze ze het doel realiseren. Bij een gesloten norm is juist heel precies aangegeven wat wel of niet mag, of wat juist moet. 

Behoefte

De wet geeft geen nadere invulling aan het begrip ‘incident’ anders dan de definitie in artikel 1 BGfo:
‘incident: gedraging of gebeurtenis die een ernstig gevaar vormt voor de integere uitoefening van het bedrijf van een financiële onderneming;’
 
Maar veel financiële ondernemingen vinden deze definitie onvoldoende. Ze willen meer duidelijkheid over het begrip ‘incident’. Met de beleidsregel geeft de AFM financiële ondernemingen voorbeelden van gedragingen of gebeurtenissen die een ernstig gevaar vormen voor de integere uitoefening van het bedrijf van de financiële onderneming. 

Incident

Volgens de AFM kunnen incidenten betrekking hebben op strafbare feiten of andere wetsovertredingen. Maar het strafbare feit of de overtreding hoeft niet al vastgesteld te zijn. Het vermoeden van een strafbaar feit of overtreding kan ook een incident zijn. 

Door wie?

De AFM vindt het niet relevant wie binnen de financiële onderneming het strafbare feit of wetsovertreding heeft begaan. Of op wie binnen de onderneming de overtreding betrekking heeft. De AFM ziet dat heel breed: de financiële onderneming zelf, de medewerkers, de klanten of de partij waarmee de onderneming samenwerkt. 

Wanneer melden?

De financiële onderneming moet incidenten zo snel mogelijk melden bij de AFM. Dit houdt in dat de onderneming niet eerst zelf een eigen onderzoek start en de resultaten daarvan afwacht. Evenmin is het de bedoeling dat de onderneming eerst de resultaten afwacht van een onderzoek van een aanbieder, een toezichthoudende instantie of van een strafrechtelijk onderzoek. De financiële onderneming moet een incident dus meteen melden, zodra dat incident aan haar bekend is geworden. Dat de financiële onderneming maatregelen heeft genomen die erop gericht zijn de geconstateerde overtredingen te voorkomen doet hieraan niet af. Ook doet het nemen van maatregelen gericht op het voorkomen van een herhaling niet af aan de verplichting om een incident direct aan de AFM te melden. 

Voorbeelden

De AFM geeft voorbeelden van incidenten die gemeld moeten worden, zoals onder andere:

• Een toezichthouder heeft een overtreding van (toezicht-)wetgeving geconstateerd en gecommuniceerd. Bijvoorbeeld in een waarschuwingsbrief.
• Een toezichthouder legt wegens een overtreding van (toezicht-) wetgeving een (handhavings)maatregel op.
• Het is de onderneming bekend geworden dat een bepaling uit de Wft mogelijk is overtreden.
• De Belastingdienst legt een vergrijpboete op aan de onderneming.
• De onderneming is betrokken bij, wordt verdacht van, wordt verhoord over of is (onherroepelijk) veroordeeld voor een overtreding en/of misdrijf, zoals gebruikmaken van voorkennis, valsheid in geschrifte, verduistering, oplichting, diefstal, witwassen, belangenverstrengeling, corruptie, fiscale delicten en overtredingen van de Wet op de economische delicten.
• Een aansprakelijkstelling door een klant die mogelijk een ernstig gevaar vormt voor de onderneming, doordat het bijvoorbeeld een aanzienlijk bedrag betreft.
• Een beslaglegging op een bankrekening die de onderneming gebruikt voor haar financiële activiteiten.
• Een waarschuwing aan een medewerker met betrekking tot het structureel en/of opzettelijk verkeerd voorlichten van consumenten over bijvoorbeeld de kosten van advies en/of bemiddeling.
• Een onderneming heeft te kampen met ernstige financiële problemen die ertoe kunnen leiden dat het vertrouwen in de onderneming wordt geschaad.
• Ten aanzien van de onderneming is surseance van betaling en/of faillissement aangevraagd of uitgesproken.
• Het is de onderneming bekend geworden dat een (onder)bemiddelaar met wie de onderneming samenwerkt geen vereiste vergunning van de AFM heeft.
• De verzekeraar heeft de verplichte beroepsaansprakelijkheidsverzekering geroyeerd van de onderneming.
• De onderneming heeft van consumenten klachten ontvangen over niet-integer gedrag van medewerkers.
• Reputatieschade als gevolg van negatieve berichtgeving in de media over de betrokkenheid van de onderneming, de medewerkers of de cliënten bij strafbare feiten of andere wetsovertredingen.
• De beleggingsonderneming is doelwit van een cyberaanval. 

Meer informatie?

Bekijk het Consultatiedocument en de beleidsregel. Daarin zijn meer voorbeelden te vinden.
 
Daarnaast heeft NIBE-SVV diverse opleidingen waarin dit thema aan de orde komt:

• Financial Risk Management - I (FRM)
• Financial Risk Management - II (FRM)
• Riskmanagement en Basel III
• Riskmanagement en Solvency II
• Masterclass Riskmanagement, Compliance en Governance
• Master Management van Cultuur en Verandering (MCC), specialisatie Financiële dienstverlening
• Toezicht Europese Toezichthouders, AFM en DNB
• Strategieformulering en Klantbelang Centraal
• DSI Workshop Ethiek
• Integriteitsmodule DSI Financieel Dienstverlener Banken
• Integriteitsmodule DSI Financieel Dienstverlener Verzekeraars
• Integriteitsmodule DSI Financieel Adviseur
• DSI PT Integriteit