Toch geen aangepast vakbekwaamheidsbouwwerk?

Dit jaar wordt het vakbekwaamheidsbouwwerk beperkt geëvalueerd. Een brede evaluatie van het gehele stelsel staat pas over een paar jaar op het programma. Maar wat gaat die beperkte evaluatie op korte termijn opleveren?

De afgelopen maanden heeft een onderzoeksbureau (Ecorys) op verzoek van het CDFD onderzocht of het Wft-vakbekwaamheidsbouwwerk enige aanpassing verdient. Inmiddels heeft het bureau gerapporteerd. Ik vermoed dat het onderzoek niet tot aanpassingen gaat leiden (maar je weet natuurlijk nooit).

Het onderzoek levert (volgens welingelichte bronnen) een groot aantal wensen tot aanpassingen op. Variërend van ingrijpende wijzigingen tot wat cosmetisch geschaaf. Maar, u kent de markt ook, geheel volgens de verwachting valt daar geen enkele lijn in te ontdekken. Een aantal geïnterviewde stakeholders wil minder en meer integrale modules/adviesdiploma’s, terwijl anderen juist pleiten voor deelmodules gericht op bepaalde producten. Ecorys komt dan ook niet met een concreet en consistent advies, maar suggereert een aantal haaks op elkaar staande en onderling onverenigbare opties.

Dat maakt het er voor de CDFD niet makkelijk op om een door de gehele markt gedragen advies aan de minister te geven. Beter gezegd: onmogelijk. Voor de latere beslissing van de minister geldt hetzelfde. Gelukkig (?) geldt dat de minister na de zomer nog de markt als geheel gaat consulteren, voordat hij een definitieve beslissing neemt. Dan kan iedereen die nog niet in de gelegenheid is geweest te reageren dat alsnog doen. Net als degenen die wel tijdens het onderzoek geïnterviewd zijn, maar die vinden dat het conceptbesluit hun mening niet voldoende recht doet.

U kent mijn mening waarschijnlijk wel. Liever minder Wft-diploma’s dan meer en zeker geen deelcertificaten gericht op bepaalde producten. Prima dat er (medewerkers bij) financiële-dienstverleners zijn die zich alleen met de verkoop van bepaalde producten bezig houden, maar verkoop is iets anders dan advies. Verkoop vereist het verschaffen van informatie: daar zijn nu al geen Wft-diploma’s voor vereist. Want informatie gaat alleen over het product: wat doet het, wat kost het? Wft-diploma’s zijn alleen verplicht voor adviseurs. En bij adviseurs staat de klant centraal, niet het product. Een adviseur probeert geen product te verkopen, maar kijkt óf en zo ja, welk product de klant nodig heeft. Daar kan een (ver)koopadvies uit voortvloeien, maar dat is toch een wezenlijk andere insteek. Die vraagt om een meer integrale aanpak, waarvoor juist een brede vakbekwaamheid nodig is.

Elke verandering in het vakbekwaamheidsbouwwerk geeft weer een hoop gedoe is, met overgangsregelingen, onzekerheid en onduidelijkheid. De verstandigste beslissing lijkt mij voor nu om het bouwwerk maar even zo te laten. Rust en duidelijkheid zijn ook wat waard. Gezien alle verschillende meningen en opties lijkt die keuze mij ook voor de minister buitengewoon aantrekkelijk. Over een paar jaar, bij de algehele evaluatie van het vakbekwaamheidsstelsel, kan dan nog eens opnieuw gekeken worden. Liefst vanuit de filosofie: advies veronderstelt dat de klant centraal staat en niet het product.