Het interview met Wopke Hoekstra

Mooi interview van am:web met Wopke Hoekstra. Over de actieve provisietransparantie, over het onderscheid tussen de verschillende soorten adviseurs en over het dienstverleningsdocument. Het interview maakt ook duidelijk dat het grootste probleem zit verscholen in de verwarring tussen provisie en distributiekosten.

De minister vindt het van belang dat ‘een consument weet wat hij aan zijn tussenpersoon heeft’. Er zijn weinig tussenpersonen die daar anders over zullen denken, maar daar zit juist de pijn. Want een assurantieadviseur beschouwt de provisie helemaal niet alleen als een vergoeding voor zijn bemiddeling bij de distributie. Het is vooral een vergoeding voor zijn al dan niet onafhankelijke advisering. En daarom gaat de vergelijking met het kopen van een pak suiker in de supermarkt niet op. Die supermarkt kent het fenomeen doorlopende provisie ook niet, want bij de eenmalige verkoop houden haar verplichtingen op. De assurantieadviseur daarentegen heeft een doorlopende zorgverplichting, die heel wat uitgebreider is dan de zorgverplichting van de direct writer.

Vanuit het perspectief van een verzekeraar zal ‘provisie’ vast synoniem zijn voor ‘distributiekosten’, vanuit het perspectief van een assurantieadviseur ligt dat anders. Niet alleen emotioneel; óók juridisch. Die assurantieadviseur heeft immers volgens vaste jurisprudentie ‘een voortdurende en actieve bemoeienis met alle tot zijn portefeuille behorende verzekeringen’ en een ‘waarschuwingsplicht voor financiële risico’s die de klant mogelijk niet ziet’. Vergelijk dat maar eens met een direct writer of een internetvergelijker, die – ik chargeer maar een beetje – verkoopbevorderende informatie op zijn website zet en tegen de klant zegt: ‘kijk eens wat je allemaal kunt kopen, maar beoordeel vooral zelf welke producten het meest passend voor je zijn’. En die na de verkoop geen verplichtingen heeft om te bekijken of de situatie van de klant wijzigt tijdens de looptijd van de verzekering.

Daarom helpt het ook niet als aan actieve provisietransparantie de verplichting wordt gekoppeld dat direct writers transparant moeten zijn over hun distributiekosten. Om de vergelijking met de supermarkt nog even te gebruiken: je gaat dan toch de prijs van wat bij elkaar gegraaide levensmiddelen vergelijken met de prijs van een uitgeserveerd diner in een restaurant.

Niet alle assurantieadviseurs bieden hun klanten identieke dienstverlening. Dat hoeft ook niet. Zoals de klant een voorkeur kan en mag hebben voor een bepaalde dienstverlening, kan en mag een tussenpersoon ook zelf beslissen welke dienstverlening hij aanbiedt. En omdat de minister het terecht van belang vindt dat ‘een consument weet wat hij aan zijn tussenpersoon heeft’, is het goed als die tussenpersoon dat vooraf duidelijk met de klant afspreekt. Een uitgewerkte overeenkomst van opdracht dus. Met algemene voorwaarden en door de klant te tekenen opdrachtbevestiging. (Nee, dat is niet rendabel voor alleen een AVP-tje, maar je moet je afvragen of je alleen assurantieadviseur voor het AVP-tje van je klant wilt zijn.)

En als het de minister ernst is met de gedachte dat de adviesbranche ‘ontzettend belangrijk werk doet’ kan hij een bepaling in de Wft opnemen die direct writers en andere verkopers-zonder-advies verplicht tot het opnemen van de volgende waarschuwing: ‘Let op: u koopt dit financiële product zonder advies. Dat kan financieel nadelige gevolgen voor u hebben.’