Op 25 september is de Beleidsregel informatieverstrekking van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in werking getreden. De beleidsregel moet inzichtelijk maken waarop de AFM let bij het beoordelen van de informatieverstrekking door financiële ondernemingen over financiële producten en diensten.
Open normen
De AFM wil met de beleidsregel met name inzicht geven in de manier waarop de AFM omgaat met de wettelijke open normen in haar toezicht. Open normen zijn normen die een globaal geformuleerd doel bevatten en die aan marktpartijen een bepaalde ruimte geven. Zij mogen zelf bepalen hoe zij het doel realiseren of hoe zij aan de gedragsvoorschriften willen voldoen. Bijvoorbeeld de open norm dat informatie aan consumenten duidelijk moet zijn.
Eisen aan informatie
In de Wft staat dat de door een financiële onderneming verstrekte informatie correct, duidelijk en niet misleidend moet zijn. Vaak is de scheidslijn tussen niet-correcte, niet-duidelijke en misleidende informatie niet gemakkelijk te trekken. Daarom geeft de AFM nadere uitleg over wat zij onder dergelijke informatie verstaat.
Correct
Bij de beoordeling of de informatie correct is, wordt gekeken of:
- de informatie inhoudelijk juist is
- de consument krijgt wat hem wordt verteld
- er geen tegenstrijdigheden in de informatie zitten, zowel binnen een document als tussen verschillende informatiedragers
Duidelijk
Informatie is duidelijk en niet misleidend als de informatie eenvoudig inzicht geeft in de relevante kenmerken van het product en als de informatie de consument niet op het verkeerde been zet. Dit betekent dat de informatie in ieder geval vindbaar, begrijpelijk en evenwichtig moet zijn voor de doelgroep.
Vindbaar
Bij de beoordeling of de informatie vindbaar is, kijkt de AFM in ieder geval of:
- alle relevante kenmerken vindbaar zijn binnen informerende documenten over een product
- onderwerpen die aan elkaar gerelateerd zijn, bij elkaar staan
Begrijpelijk
Bij de beoordeling of de informatie begrijpelijk is, kijkt de AFM in ieder geval of:
- de informatie zo weinig mogelijk moeilijke termen bevat, waaronder juridisch jargon
- moeilijke begrippen die wel worden gebruikt eenvoudig uitgelegd worden
- informatie zo simpel mogelijk uitgelegd wordt
- de informatie zo expliciet mogelijk is weergegeven
Evenwichtig
De AFM gaat na of de informatie:
- ingaat op zowel de relevante voordelen als de relevante nadelen en risico’s van het product
- de nadelen en risico’s van het product even inzichtelijk maakt als de voordelen
- de (beperkende) voorwaarden en risico’s van kenmerken van het product bevat. Bijvoorbeeld: als de fiscale aftrek bij een product wordt vermeld, maar er niet wordt aangegeven dat op een later moment alsnog belasting betaald moet worden, dan is de informatie niet evenwichtig.
Overige
Daarnaast let de AFM ook op de volgende zaken:
- Doet de informatie geen afbreuk aan de verplicht te verstrekken informatie? Als in de risico-indicator staat dat het risico van een product zeer groot is, mag in de reclame-uiting over hetzelfde product niet staan dat het risico ‘relatief laag’ is
- Verstrekt een financiële onderneming relevante informatie? Door de informatie moet een consument weten hoe het product werkt, wat de kosten en opbrengsten zijn, welke risico’s er zijn en onder welke voorwaarden
- Is de informatie tijdig verstrekt? Dus voordat de consument een beslissing neemt over de aanschaf van een product
- Voldoet de kredietwaarschuwing bij consumptief krediet aan de voorwaarden? In alle reclame-uitingen voor krediet moet het vaste format, opgesteld door de AFM, worden gebruikt
- Wordt essentiële informatie niet verborgen gehouden of op onduidelijke, onbegrijpelijke, dubbelzinnige wijze of laat verstrekt?
- Voldoet een reclame-uiting aan de wettelijke vereisten? De AFM legt in de beleidsregel het begrip ‘reclame-uiting’ ruim uit. Het gaat erom of de informatie de lezer probeert over te halen om een aankoop te doen.
Meer informatie?
De beleidsregel is te vinden op de website van de AFM.
Daarnaast wordt in enkele opleidingen van NIBE-SVV ingegaan op de beleidsregel:
Ook in de recent door NIBE-SVV geactualiseerde Praktijkgids Wft komen de open normen en deze norm over de informatieverstrekking ruimschoots aan bod.