Staking onderneming: de gevolgen
Er komt een tijd dat de ondernemer het bedrijf wil verkopen, stoppen of overdragen. Dit noemt men ‘staken’. Soms kan dit belastingvrij (doorschuiven). Maar soms moet er worden afgerekend met de Belastingdienst. Lees hier meer over de fiscale gevolgen van het staken van een onderneming.
Afrekenen bij staken onderneming
Een ondernemer moet afrekenen met de fiscus over de prijs die hij ontvangt boven de boekwaarde. Dus als hij een bedrijfswagen met een boekwaarde van € 2.500 verkoopt voor € 3.500, dan is er sprake van € 1.000 winst. De stakingswinst zal bestaan uit:
- stille reserves (meerwaarde op activa)
- goodwill (meerwaarde door naam, winstgevendheid)
- fiscale reserves
- desinvesteringsbijtellingen
Het moment van staken
Het uitgangspunt voor het moment van staken van een onderneming is het moment dat er feitelijk gestopt wordt met de bedrijfsvoering onder de huidige eigenaar.
Bijzondere situaties
In bepaalde gevallen hoeft een ondernemer niet of niet geheel fiscaal af te rekenen over de stakingswinst en kan hij gebruikmaken van de zogeheten doorschuiffaciliteit. Dat is het geval bij de volgende situaties:
- bij een echtscheiding of als de partner overlijdt
- als hij de onderneming overdraagt aan een medeondernemer of werknemer
- als hij de onderneming overdraagt aan een bv
- als hij komt te overlijden.
Stakingsfaciliteiten
Als een ondernemer zijn bedrijf staakt, dan mag hij de winst doorschuiven naar een pensioenpotje. Dit voorkomt direct afrekenen met de Belastingdienst en kan ook een tariefvoordeel opleveren. De stakingsaftrek is beperkt en bedraagt in 2018 maximaal € 3.630.
Naast de stakingsaftrek is er ook nog een mogelijkheid om een lijfrentepolis te kopen. De storting op de polis is dan aftrekbaar van de stakingswinst. De omvang van de bedragen hangt af van de omstandigheden (zie op de site van de Belastingdienst).
Die bedragen moeten nog worden verminderd met:
- de waarde van de pensioenrechten/aanspraken
- het bedrag van de fiscale oudedagsreserve
- de correctie inzake oudere lijfrentestortingen (basisruimte, jaarruimte en inhaalruimte in voorgaande fiscale/kalenderjaren)
- de reeds eerder genoten stamrechtvrijstellingen.
Fiscale oudedagsreserve (FOR) en staking
Als de ondernemer de onderneming staakt, dan komt ook de fiscale oudedagsreserve te vervallen. Dat wil zeggen: de bedragen waarover de ondernemer uitstel van heffing van belasting had gekregen volgens de regeling van de oudedagsreserve, worden nu bij de winst opgeteld. Om te voorkomen dat de ondernemer direct belasting moet betalen, kan hij een lijfrente kopen. Dan moeten de benodigde cashmiddelen wel aanwezig zijn. Daarom is het belangrijk om enkele jaren voor het staken te bekijken wat de mogelijkheden zijn, zoals het bedrijf omzetten in een bv of nv.
Ondernemingsvermogen
In principe kan de ondernemer voor de stakingswinst uitgaan van het vermogen dat hij op de balans heeft staan. Maar soms wordt een vermogensbestanddeel tot het ondernemingsvermogen gerekend, terwijl het feitelijk gaat om privévermogen. Dit is ingewikkelde materie, maar het kan financieel wel lonen om hiernaar te kijken. Denk bijvoorbeeld aan een woning binnen een bedrijfspand dat altijd tot het ondernemingsvermogen is gerekend.
Aandachtspunten
De Belastingdienst noemt 5 belangrijke aandachtspunten bij staking van de onderneming:
- berekenen van stakingswinst
- het afrekenen van de oudedagsreserve
- desinvesteringsbijtelling
- overdrachtsbelasting over onroerende zaken
- aangifte doen na staking
Meer weten hierover?
De training Adviseren bij Bedrijfsoverdracht van IB-ondernemingen van NIBE-SVV gaat uitvoerig in op de diverse aspecten bij overdracht, opvolging en beëindiging van een onderneming. Daarbij komt niet alleen de kennis van de adviseur aan bod, maar ook de vaardigheden.
Andere opleidingen van NIBE-SVV op dit gebied:
