Inkomensverzekeringen en het pensioendiploma

In het vakbekwaamheidsstelsel zit een weeffoutje. Daardoor mogen inkomensadviseurs en pensioenadviseurs adviseren over zaken waar ze geen verstand van hebben. De oplossing ligt ook voor de hand.
Inmiddels hebt u vast begrepen dat mijn blog van 1 april (programmeerfoutje PE-Plusexamens) niet toevallig op die datum verscheen. Ik beloof u: tot 1 april volgend jaar mag u er weer van uit gaan dat dit blog betrouwbare informatie biedt. Zoals over het volgende weeffoutje in het vakbekwaamheidsstelsel.
 
Als u over inkomensverzekeringen wilt adviseren moet u (straks) het diploma Adviseur inkomen hebben. En voor pensioenverzekeringen het diploma Adviseur pensioen. Maar welk diploma moet u hebben als u adviseert over inkomensverzekeringen die een pensioenverzekering zijn? Denk aan Wia-hiaatverzekeringen, WGA-excedentverzekeringen en andere arbeidsongeschiktheidsverzekeringen die altijd inkomensverzekeringen zijn, maar regelmatig óók pensioenverzekeringen. Welk diploma is dan nodig?
 
De Wft geeft geen antwoord. Art. 5 BGfo (dat over het vakbekwaamheidsstelsel gaat) zegt dat onder ‘inkomensverzekering’ wordt verstaan: ‘schadeverzekering ter dekking van het risico van financiële schade ten gevolge van arbeidsongeschiktheid of werkloosheid’. De zojuist genoemde inkomensverzekeringen voldoen aan die omschrijving. Onder ‘pensioen’ wordt in dat artikel verstaan: ‘pensioenverzekering en premiepensioenvordering (…)’. De zojuist genoemde inkomensverzekeringen zijn dus ook pensioenverzekering voor zover het gaat om toepassing van het vakbekwaamheidsstelsel. De conclusie is: inkomenspensioenverzekeringen vallen onder beide begrippen en dus is elk van beide diploma’s toereikend. Maar dat zou niet zo mogen zijn.
 
Dit weeffoutje veroorzaakt twee problemen. Het eerste is dat een Adviseur inkomen die ook inkomenspensioenverzekeringen adviseert, dat mag doen, zonder dat hij voldoende kennis draagt van de pensioenwetgeving en alle daaruit voortvloeiende verplichtingen. Want die kennis behoort niet tot de exameneisen van dat diploma. Het tweede probleem is het spiegelbeeld: een Adviseur pensioen mag in inkomenspensioenverzekeringen adviseren zonder dat hij voldoende kennis draagt van inkomensverzekeringen. Want: kennis van inkomensverzekeringen maakt geen onderdeel uit van het diploma Adviseur Pensioen. Beide situaties zijn ongewenst.
 
‘Ja, maar’, zullen sommigen zeggen, ‘er is toch ook nog de open vakbekwaamheidsnorm, dat iedereen met klantcontact vakbekwaam voor zijn werk moet zijn?’. Inderdaad: die norm bestaat. Maar als de wetgever daarop vertrouwt, kan hij in één keer het gehele diplomastelsel afschaffen.
 
Er valt voor de minister aan twee oplossingen te denken: (1) voeg het gehele moduul Inkomen toe aan de modules die nodig zijn voor het diploma Adviseur Pensioen. En voeg dan aan de omschrijving ‘inkomensverzekering’ toe: ‘niet zijnde pensioenverzekeringen’. Of (2) voeg de relevante kennis over pensioenverzekeringen toe aan het moduul Inkomen.

Tot die tijd lijkt het mij voor de klant te hopen dat zijn inkomenspensioenverzekeringsadviseur (2 x woordwaarde) op eigen initiatief over beide diploma’s beschikt.